KAHIT KAMIY DUKHA...

Ako nga pala si Rolando, pangangalakal nang basura ang ikinabubuhay. Lando ang tawag nang iba sa akin may asawa na rin ako si Paula. kagaya ko rin pagbabasura din ang hanap buhay pero madalas iniiwan ko sya sa bahay para mag alaga sa dalawa naming maliliit na anak. May limang taon na rin kaming nag sasama nang asawa ko at limang taon na rin na tanging pamamasura ang ikinabubuhay.
Sa hirap ng buhay at pamilyado na sa edad na 22 anyos lahat na yata pinasukan ko pero hindi rin ako nagtatagal.
Grade six lang kasi ang tinapos ko kayat isang kahig isang tuka lang talaga ako.
NPA nga ang tawag nang iba sa amin kung baga No Permanent Address kung saan-saan lang kami nakikitira o nakikitulog pero sa ngayon nandito kame sa isang squatter area dito sa manila kung saan malapit kami sa ilog. Ang hirap talaga nang ganitong walang pinagaralan at maagang nag ka pamilya ok lang sana kung sa amin mag asawa lang nararanasan ang hirap pero mas mahirap pala at masakit kung makikita kong halos walang makain ang aking mga anak.
Kahit ganito kame ni minsan hindi naman namin naisip mag nakaw o gumawa nang masama pra lamang magkalaman ang aming mga sikmura kaya nga kahit ganito lamang ako bilang ama at asawa nagagawan ko parin nang paraan yun nga sa pangangalakal ko nang basura.
Nang minsang napalayas kami sa dati namang tinitirahan may isang may edad na lalaki ang naawa sa amin at sa mga bata na nagalok na pwede daw kaming tumuloy pansamantala sa kanya.
Sya na lamang daw kasi ang nagiisang nakatira sa bahay nya kaya laking pasasalamat namin at agad kaming sumama sa kanya.
Ok naman ang bahay ni Mang ramon. Sementado ang ding-ding pero medyo bitak-bitak na ang sahig at ang bubungan kalawangin na rin halatang pinaglumaan na nang panahon. Kagandahan lang dito eh malapit sa ilog at nalaman ko rin na hindi pa pala ito sa kanya kung baga rights lang ang pinanghahawakan nya.
Marami ring nakatira dito karamihan ay barung-barung pero ok na kesa naman dun sa iniwan naming tirahan na ang ilalim ay tubig.
Kinabukasan habang kami ay kumakain nang pananghalian kinausap ako ni mang ramon na gumawa raw ako nang isa pang ding-ding para gawin namin kwarto kung baga hahatiin namin ang sala nya natuwa naman ako.pero kinausap nya rin ako na kung sakali man daw na magkaroon ako nang hanap buhay ay upahan ko na lang daw ang tinutuluyan namin kasi sa kagaya daw nyang may edad na wala naman daw tumutulong sa kanya.Kagaya namin pamamasura rin pala ang kinabubuhay nya.
Naiintindihan ko naman sya kaya pumayag na rin ako isa pa malaking tulong na ang pagpapatira nya dun sa amin kaya nung matapos kung gawin yung dingding agad akong lumabas para mag umpisang mangalakal nang basura.
Sa pagpapatuloy nang mga araw kapag malakas ang kita ko sa pangangalakal nagbibigay ako kahit konti kay mang ramon. Ang asawa ko nman madalas nasa bahay lang at nagaasikaso pero napapansin ko kay mang ramon na sa pagiinum nya lang napupunta ang binibigay ko at mula nung manirahan kami sa kanya ay bihira na lang itong kumilos ni hindi na ito lumalabas para mangalakal.
Minsan isang gabi habang nagiinuman kami ni mang ramon nabanggit nya sa akin na sya raw ay nag pa check up at kinakailangan nyang uminum nang gamot sa araw-araw kaya daw oobligahin nya akong magbigay ng singkwenta pesos araw-araw. Kung hindi man daw ako magbibigay ay papaalisin nya daw kame at ibebenta nya itong bahay.
Nagulat ako sa sinabi ni mang ramon..nang lumo na rin..kelangan ko nang magbigay nang singkuwenta pesos araw-araw eh para sa akin sa amin nang pamilya ko malaking bagay na iyun hindi naman ganun kalaki ang kinikita ko sa pangangalakal minsan pa nga wala pa at kung papaalisin naman kami saan na naman kami ngayon titira ok na nga sana kami dito.
Kahit nakainum hindi ako halos makatulog nang gabi na yun naiisip ko ang mangyayari na naman sa amin nang pamilya ko.
Kinabukasan pagkagising ko agad akong bumangon para umpisahan nang mangalakal pag labas ko nang bahay nakita ko ang misis kong si paula na nakabukaka habang naglalaba, Naka tshirt ito pero bakat ang utang halatang walang bra, naka maigsing short din ito sa di kalayuan naman napansin ko si mang ramon na naka upo at nagkakape pasulyap-sulyap sa asawa ko. Pero hindi ko na ito ininda ang naiisip ko ay makaalis agad nang maaga para makakalakal na.
Medyo gabi na nang akoy umuwi natutuwa ako kasi malaki ang kinita ko at isa pa may nagalok sa akin nang trabho bilang kargador sa palengke malaki daw ang ibibigay sa akin.
Pagdating ko sa tapat nang bahay naisipan kong mag hugas muna nang paa sa may poso. May poso kasi sa likod nang aming bahay malapit yun sa aming palikuran.
Pero pagdating ko sa may poso nagulat ako kasi may napansin akong lalaki sa may gilid nang palikuran. Nakayuko ito at parang may sinisilip sisigawan ko sana pero nung inaninag ko nang husto napansin ko ang tao na yun ay walang iba kundi si mang ramon! At pansin ko rin na parang may hinihimas ito…nang titigan ko uli anak nang pato nag jajakol!
Kaya umalis na ako at dahan-dahang pumasok na sa bahay agad nagtungo sa pintuan nang banyo may naliligo nga nang katokin ko nalaman ko na ang tao sa loob ay si paula..ang misis ko! Napaisip ako sa nasaksihan ko kanina. Pinagnanasaan ni mang ramon ang asawa ko. Paglipas nga nang ilang minuto biglang pumasok si mang ramon sa loob nang bahay medyo pawisan pa ito nagtanong pa sa akin kung kanina pa daw ako sabi koy kararating ko lang at agad kong inabot sa kanya ang singkwenta pesos
Nakangiti ito at nagtanong kung malaki daw ba ang kinita ko sabi ko naman ay ok lang.
Hindi rin nag tagal lumabas na rin nang banyo ang misis ko nakatapis lang ito medyo may kaiklian kahit gasera lamang ang ilaw sa bahay aninag parin ang hubog nang kanyang katawan. Napansin ko naman ang palihim na sulyap ni mang ramon sa misis ko.
Agad na akong sumunod sa asawa ko nang pumasok ito sa kwarto pagpasok sa kwarto agad ko sinindihan ang maliit na kandila habang sya ay nagbibihis.
“Hoy anu kaba?” mahinang saway nya sa akin
“Bakit anu problema?” tanong ko naman
“Anu problema? Nakita mong kurtina lamang ang pinakapinto natin eh di syempre maaninag ako dito sa loob” sagot naman ni misis
Sabagay totoo nga naman kurtina lang kasi ang pinang tapal ko na pinaka pinto na namin kaya pag nakasindi ang kandila sa loob aninag syang nagbibihis.
“Hay naku maaaninag ka lang naman pero hindi ka makikita” sagot ko naman
“Eh baket kasi kelangan mo pang sindihan yan? Eh alam mong magbibihis ako” tanong uli ni misis
“Matagal na kaya nung huli kong makita yang maganda mong katawan hehe” pangaasar ko sa kanya
“hoy lando dalawa na ang anak mo ha binobola mo pa ako lumabas ka na nga muna at iaayus ko tong mga anak mo..kalilikot matulog kung san-saan na pupunta” sagot naman ni misis
Sa totoo lang kahit dukha kami at salat sa yaman pero maipagmamalaki ko naman ang aking asawa kahit ganito kami masasabi kong may angking katangian ang misis ko na wala ang ibang pares namin.
Kahit may kaitiman ang misis ko maganda parin ito..may buong ngipin, magandang pangangatawan at magandang hubog nang mga binti at isa pa may kalakihan din ang dibdib at higit sa lahat matambok ang keps.
Ako ang naka una sa kanya pero nung iniwan ko sya napariwara sya napasama sa mga barkada at naging gangster sinisi ko ang sarili ko noon at pati ako nasisi nang magulang nya kaya nung bumalik ako at sinubukang suyuin sya, nakipag balikan parin sya sa akin kaso nga lang pinalayas at tinakwil na sya sa kanila.
Pinagtapat nya sa akin na bukod sa akin may dalawang lalaki nang nagpasasa sa kanyang katawan dulot daw yun nang ginawa kong pagiwan sa kanya dahilan din nang kanyang pagrerebelde. Gayun paman hindi nya iyun pinagsisihan bastat wag ko daw syang iiwan muli. Tinanggap ko ang lahat dahil napagtanto kong mahal ko talaga sya nasa kabila nang estado ko sa buhay ay handa parin syang sumama sa akin.
Paglabas ko nang kwarto nakita ko sa sala si mang ramon na may iniinum
“Manong kala ko ba mag gagamot kayo? Baket po kayo nainum nang alak?”tanong ko sa kanya
“ah wala ito lando pampaantok lamang..bukas na lamang ako iinum nang gamot” sagot naman nito
“Halika nga saluhan mo ako”
“Ha?..Ah..eh s-sige po tutal pagod din naman ako sarap nga po nyan pampaantok”sagot ko naman
At habang nagiinuman kami sa unang pagkakataon naikwento sa akin ni mang ramon ang kanyang talambuhay.
May sampung taon na raw buhat nang mamamatay ang kanyang asawa aksidenteng na pako daw ito sa pangangalakal nang basura at hindi ininda haggang sa lumala at naimpeksyon..tetano daw ang ikinamatay nito dahil nga salat sa yaman kaya wala syang nagawa..tinanong ko rin kung may mga anak sila meron daw dalawa kaso umalis sila sa poder nung panganay na anak nya dahil nalaman nilang dadalhin sila sa home for the ages.
Mangiyak-ngiyak si mang ramon habang ikinukwento nya na kung saan-saan daw sila namamalimos at natutulog mag asawa hanggang sa makarating nga sila dito at tumira nang may halos dalawang dekada na..sa pamamalimos at pagpupulot nang basura sa ilog ang kinabubuhay nila at Totoo nga daw pala ang sinasabi nang iba na ang anak ay magiging anak lamang hanggat pinapakain at pinapaaral mo sila pero kapag itoy nagsipag asawa na tapos na ang pagiging anak nito.
Halos mangilid din ang luha ko sa mga kwento ni mang ramon ayaw kong danasin din ang dinanas nila naiisip kong aalagaan din kaya kame nang mga anak namin kung kami ay uugod-ugod na ?.
Ako malamang di ko mararanasang alagaan ang mga magulang ko eh papano pa nga ba eh iniwan lang naman ako sa gilid nang kalsada lumaki lamang ako sa bahay ampunan lumaking walang kinikilalang ama at ina.
Masalimuot ang buhay para sa akin pero ngayong may pamilya na ako sila na lang ang iisipin ko ang mga sikmura nila.
Nakaka dalwang gin na pala kame ni mang ramon hindi naman ako masyadong nainum kaya inaya ko na syang matulog kami at maaga din ang gising ko bukas tinwag ko na muna si paula para iligpit nya ang pinaginuman namin pero habng nag liligpit ang misis ko halatado ko naman ang mga tingin ni mang ramon sa asawa ko. Natutulog kasing walang bra si paula kaya nung lumabas ito ng kwarto naka tshirt lang ito pero walang bra..maigsi din ang suot na short nito at manipis kaya aninag din ang tambok nito.
Imbis na magalit, natawa naman ako nang palihim sa itsura ni mang ramon kala nya kahit gasera lamang ang aming ilaw na aaninag ko parin ang mapangahas nyang tingin sa asawa ko. Lalo na kapag yuyuko ito talaga namang halos mapatayo na sa kinauupuan itong si mang ramon ewan ko lang kung nahahalata ba ito nang asawa ko.
Kinabukasan uli naglalaba na nman si paula at gaya nang dati naka pwesto na naman si mang ramon sa may di kalayuan at nakaupo habng nag kakape pasulyap-sulyap parin sa nakabukaka ko na namang asawa.
At sa paguwi ko sa gabi nakita ko na naman syang nagjajakol sa may likod nang kubeta habng naliligo ang asawa ko. Pinabayaan ko na lamang dahil sa may edad na. Hindi ko na muna kinausap ang asawa ko tungkol dito bagkus sinabihan ko syang mag uumpisa na akong maging kargador sa palengke sa susunod na araw. Kaya mas maaga ang gising ko at gabi malamang ang uwi ko.
Kakapagod din palang maging kargador sa palengke madaling araw palang aalis na ako tulog pa ang asawat mga anak ko sa gabi paguwi ko maabutan ko nalang na gising si paula habng hinhintay ako at si mang ramon naman tulog na at nakainum
Minsan napaaga ang paguwi ko napadaan ako sa may kanto at nakita ko si mang ramon na nakikipag inuman inaya nya ako pero sabi ko
“ kakain po muna ako para may laman.. babalik din ako” tumango naman si mang ramon sa akin pagdating ko sa bahay nakita ko may mga pagkain sa mesa tinanong ko si paula tungkol dito nalaman kong nanalo daw sa sabong si mang ramon kaya daw ma pera ito ngayon. Nagtataka man ako kung saan sya kumuha nang pang pusta pero di ko nalang ininda.